Γράφει
Μάρνη Χατζηεμμανουήλ
«Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η αξία του κοστουμιού ξεπερνά την αξία του ανθρώπου που το φορά», λέει σε μία αποστροφή του λόγου του ένας «φανταστικός» βουλευτής και πρώην υπουργός που τον παρακολουθούμε στη σκηνή του θεάτρου να τον υποδύεται ο αγαπημένος ηθοποιός Γεράσιμος Σκιαδαρέσης.
Από τότε που είδα την παράσταση στο θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη, πέρασαν κοντά δύο μήνες και σήμερα μαθαίνω με ικανοποίηση ότι η θεατρική παράσταση που «ανέβηκε» και στην ελληνική Βουλή το 2018 πρόκειται να ταξιδέψει στο Ευρωκοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2026, έπειτα από πρόσκληση της ευρωβουλεύτριας Έλενας Κουντουρά.
Ο συγγραφέας του έργου, Κώστας Λεϊμονής, είναι λογικό να αισθάνεται δικαιωμένος, και ευχαριστεί «την υπέροχη ομάδα και κυρίως τον Γεράσιμο (Σκιαδαρέση) που το πίστεψε όσο κανείς και πέτυχε αυτά τα λόγια, αυτή η ερμηνεία και αυτή η συνολική προσπάθεια να περάσουν, για άλλη μία φορά, τα σύνορα και το έργο να παρουσιαστεί στον φυσικό του χώρο, μετά την ελληνική Βουλή το 2018, τώρα και στο ευρωπαϊκό όργανο λήψης αποφάσεων. Φυσικά και αποτελεί μεγάλη τιμή ένα θεατρικό έργο να ακουστεί στην καρδιά της Ευρώπης και να ανέβει μόνο για τους βουλευτές και τις βουλεύτριες του χώρου αυτού».
«Θυμάμαι», λέει χαρακτηριστικά, «ήμασταν σε μία από τις πρώτες πρόβες στο θέατρο Αλκμήνη, όπου από κάποιον έπεσε η ιδέα «Να παίξει το έργο στη Βουλή». Κάποιοι χαμογέλασαν, αλλά ο Γεράσιμος το έβαλε στόχο. Και το κατάφερε. Και καλά έκανε, γιατί, επιτρέψτε μου να πω, ότι είναι μία ερμηνεία ζωής».
Σύμφωνα με την υπόθεση του έργου, ένας βουλευτής που έχει διατελέσει για χρόνια και υπουργός ελληνικών κυβερνήσεων, απαυδισμένος από τον χώρο του και τα όσα έχει ζήσει στην πορεία των ετών, αποφασίζει να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει οριστικά την πολιτική ζωή της χώρας. Έτσι, προετοιμάζεται -μπροστά στο κοινό που είναι οι θεατές του θεάτρου- να εκφωνήσει τον τελευταίο του λόγο στη Βουλή τη νύχτα της ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση.
Ο λόγος του είναι τέτοιος που όμοιός του δεν έχει διαβαστεί ποτέ ξανά στην αίθουσα του Κοινοβουλίου. Καθώς, λοιπόν, αναλογίζεται τις πράξεις και τις παραλείψεις του, τις καταστάσεις που βίωσε με δική του υπαιτιότητα τόσο στην εργασία του όσο και σε οικογενειακό επίπεδο, φτάνει σε μία εκ βαθέων εξομολόγηση που τον οδηγεί στην απολογία του ενώπιον ενός λαού που τον πίστεψε.
Ο θεατής καταλαβαίνει ότι ο άνθρωπος αυτός ελπίζει -έστω και την τελευταία στιγμή- να γίνει σύμμαχος με τον κόσμο που πρόδωσε, να αγκαλιάσει την αλήθεια, να ζητήσει συγνώμη, μία συγνώμη που όφειλε να την έχει ζητήσει από καιρό.
«Αποτελεί προϊόν ενός πνιγμού, μίας ανάγκης για την αλήθεια»
Όπως σημειώνει ο Κώστας Λεϊμονής: «‘Το Εκτός Ύλης’ αποτελεί προϊόν ενός πνιγμού, μίας ανάγκης για την αλήθεια, δεν έχει σχεδόν καμία επαφή με τον ρεαλισμό, διότι μιλά γι’ αυτήν ακριβώς την αλήθεια όσο οξύμωρο και αν αυτό ακούγεται. Έναυσμα της συγγραφής είναι η αγανάκτηση και η αδήριτη ανάγκη να βρεθεί ένας ή μία πολιτικός, επιτέλους, οι οποίοι κάποια στιγμή θα ξεχάσουν τα κομψά ρούχα που τους ‘τυλίγουν’ και θα θυμηθούν τον άνθρωπο που κρύβεται μέσα σε αυτά. Μιλάμε καθημερινά για ανθρώπους και έχουμε ξεχάσει την ανθρωπιά στη γωνία».
«Οι προεκτάσεις δεν ήταν μόνο έντονα κοινωνικές αλλά και βαθιά προσωπικές»
Από την πλευρά της, η σκηνοθέτης του έργου, Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, αναφέρει ότι:
«Όλα ξεκίνησαν, όταν έτυχε να διαβάσω ένα απόσπασμα του έργου στο ίντερνετ το 2015. Ενθουσιάστηκα! Ένας πολιτικός με κρίση συνείδησης; Ένας πολιτικός που θυσιάζει το χρήμα και την εξουσία στον βωμό της αλήθειας; Ένας πολιτικός που ξεπερνά τους φόβους και τον εγωισμό του και ζητά ταπεινά συγγνώμη από τον λαό που εξαπάτησε, αλλά και από τον ίδιο του τον εαυτό που αλλοτρίωσε; Δεν είχα διαβάσει απλώς ένα πολιτικό κείμενο. Οι προεκτάσεις του δεν ήταν μόνο έντονα κοινωνικές αλλά και βαθιά προσωπικές, γιατί, όπως έχει πει και ο Ισοκράτης, ‘Το ήθος όλης της Πολιτείας είναι το ίδιο με αυτών που την κυβερνούν’».