Θεσσαλονίκη: Τριπλασιάζονται οι ερευνητικές υποδομές του ΕΚΕΤΑ - Σκέψεις επέκτασης με νέο Iνστιτούτο
Ανακοινώθηκε, επιπλέον, η πρόθεση του Υπουργείου Ανάπτυξης για τη δημιουργία ενός φεστιβάλ για την Καινοτομία και τις startups
Οι κοσμογονικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία που φέρνουν τα πάνω – κάτω στο διεθνές οικονομικό σύστημα, τέθηκαν επί τάπητος στο πλαίσιο εκδήλωσης του Συνδέσμου Βιομηχανιών για την παρουσίαση του βιβλίου «από τον πληθωρισμό στους δασμούς. Η υπονόμευση της φιλελεύθερης διεθνούς οικονομικής τάξης».
Το νέο βιβλίο του υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας και καθηγητή οικονομικής ανάλυσης στο πανεπιστήμιο Πειραιώς, Θεόδωρου Πελαγίδη (με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη) πραγματεύεται τις τεκτονικές αλλαγές στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι (με επιπτώσεις που φτάνουν και στη γειτονιά μας).
Με την αβεβαιότητα να κυριαρχεί στην παγκόσμια οικονομία, η Ελλάδα, παρά την πρόοδο, παλεύει ακόμα με τα… κύματα της υποτονικής παραγωγικότητας, της γραφειοκρατίας και της πρόκλησης να εκπονήσει μία οραματική βιομηχανική στρατηγική.
«Τεκτονικές αλλαγές, ανάπτυξη χωρίς εργασία»
«Έχουμε τεκτονικές μετακινήσεις πλακών του καπιταλισμού, αλλάζει δέρμα το σύστημα. Άλλαξαν οι παίκτες στο σύστημα, οι κυβερνήσεις έχουν τη δυνατότητα να καταλαβαίνουν την πολιτική αγορά, τα εμπορικά ελλείμματα σημαίνουν απώλεια ευημερίας και ισχύος. Γίνεται ξανά επίκαιρη η υποκατάσταση εισαγωγών, δε γίνεται εύκολα αυτό, μπαίνουν δασμοί, αυτό αφαιρεί ευημερία. Υπάρχει αγώνας για τις σπάνιες γαίες και τον έλεγχό τους, αλλάζει το τεχνολογικό υπόδειγμα. Η Κίνα ξέρει να το κάνει αυτό στρατηγικά, οι ΗΠΑ έχουν πάθει σοκ, ο Τραμπ είναι προϊόν της εποχής του, κόβει τον κιμά παρουσία του πελάτη. Η Κίνα είναι επιθετικά εξωστρεφής, υπάρχει φόβος για τεχνολογική φούσκα στις ΗΠΑ. Παντού υπάρχει αβεβαιότητα ακόμα και στο καλύτερο σενάριο, ο καπιταλισμός πλέον είναι πολιτικός, όχι των αγορών. Οι ΗΠΑ κυριαρχούν στις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας, μόνο μία είναι από την Ευρώπη. Το ΑΕΠ θα πεταχτεί προς τα πάνω και με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης αλλά οι μισθοί θα πάνε προς τα κάτω, η ανάπτυξη δηλαδή δε χρησιμοποιεί εργασία», επεσήμανε ο κ. Πελαγίδης.
Το ανθεκτικό εμπόριο, οι δασμοί σαν εργαλείο ισχύος και ο «κρυφός» φόρος του Τραμπ
«Η παγκοσμιοποίηση φρέναρε, το εμπόριο ωστόσο είναι ανθεκτικό αλλά αλλάζει δρόμους. Οι χώρες κλείνονται στον εαυτό τους, αυτό δεν είναι καλό για την Ελλάδα που χρειάζεται επενδυτικά κεφάλαια αλλά δε θα τα βρει εύκολα. Οι δασμοί του Τραμπ είναι λιγότεροι από την περίοδο του Κλίντον, ο Τραμπ κάνει τον θυμό πολιτικό προϊόν, είναι καταπληκτικό αυτό. Οι συνεργάτες του που έχω συναντήσει είναι σοβαροί και γρήγοροι, αφοσιωμένοι σε αυτό που θέλουν να κάνουν. Η Ευρώπη έχει δασμούς 15% από τις ΗΠΑ και λέει κι ευχαριστώ, οι άλλες χώρες δεν μπορούν να συντονιστούν και να βάλουν δασμούς όλες στις ΗΠΑ, ο Τραμπ χρησιμοποιεί τους δασμούς σαν εργαλείο ισχύος. Η Ελλάδα έχει βιομηχανία, είναι λάθος να λέμε πως είναι μόνο τουρισμός», τόνισε.
«Οι ΗΠΑ θα έχουν έσοδα 300 δις. δολάρια από τους δασμούς φέτος και 400 δις. του χρόνου (εκτίμηση Κογκρέσου), το 40% από αυτά τα έσοδα είναι από τους καταναλωτές (από τις αυξημένες τιμές), τους βάζει φόρο δηλαδή ο Τραμπ αλλά δεν το καταλαβαίνουν», τόνισε.
Ερωτήματα που γεννούν προβληματισμό
Κλείνοντας, ο κ. Πελαγίδης έβαλε στο τραπέζι ορισμένους προβληματισμούς.
«Μήπως οι ανελεύθερες δημοκρατίες έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα της έλλειψης δημοκρατίας; Θα υπάρχει στο μέλλον ανάπτυξη χωρίς μεσαία τάξη; Στρέφεται η Δύση εναντίον του εαυτού της; Μπορεί να υπάρχει δημοκρατία χωρίς οικονομική αποδοτικότητα;», ήταν τα ερωτήματα που έθεσε.
«Η παραγωγικότητα το κλειδί για υψηλότερους μισθούς»
«Το πιο ισχυρό αντίδοτο του πληθωρισμού είναι η αύξηση της παραγωγικότητας που είναι διαχρονικά η κύρια δύναμη ανάπτυξης στην Ελλάδα. Μετά το 2017 αρχίσαμε σαν χώρα να ξαναβρίσκουμε έναν βηματισμό, η παραγωγικότητα είναι το κλειδί για μακροχρόνια ανάπτυξη, αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με περισσότερες επενδύσεις. Μόλις το 2023 μετά την κρίση οι επενδύσεις ξεπέρασαν τις αποσβέσεις (είναι η συστηματική μείωση της αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου λόγω φθοράς, χρήσης ή τεχνολογικής απαξίωσης). Μεταξύ 2008-2014 οι επενδύσεις κατέρρευσαν, έχουμε ακόμα δρόμο, οι πραγματικοί μισθοί μπορούν να αυξάνονται σταθερά μόνο αν αυξάνεται η παραγωγικότητα, αλλιώς η αύξηση κόστους θα περάσει στις τιμές και την απασχόληση. Περισσότερες ώρες εργασίας δε σημαίνουν αύξηση της παραγωγικότητας. Πρέπει να μεταβούμε σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, το κάνουμε αλλά πολύ αργά, προσπαθούμε πάντως, πάσχουμε σε υποδομές και ταχύτητα αδειοδοτήσεων για επενδύσεις. Η μεταποίηση αποτελεί ένα καλό παράδειγμα, είναι ο τρίτος πυλώνας ανάπτυξης της οικονομίας μετά τον τουρισμό και τις μεταφορές, η μεταποίηση έχει πιο υψηλή παραγωγικότητα από την υπόλοιπη οικονομία. Οι επενδύσεις στην ψηφιοποίηση βοηθούν στην βελτίωση της ανθεκτικότητας των επιχειρήσεων, φθηνότερη ενέργεια, πρόσβαση σε χρηματοδότηση με βάθος, επένδυση στη βελτίωση των δεξιοτήτων, οικονομίες κλίμακας για μείωση (μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων) για μείωση του κόστους, είναι επίσης απαραίτητα», σημείωσε ο Γιάννης Τσουκαλάς, Επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης.
Η πρόκληση
Το στοίχημα, κατά τον κ. Τσουκαλά, είναι η μετάβαση από την οικονομία της έντασης εργασίας σε οικονομία έντασης γνώσης υψηλής αξίας, δηλαδή μεταποίηση, logistics, υπηρεσίες, πράσινες τεχνολογίας, βιομηχανία, αγροδιατροφή.
«Προυπόθεση για όλα αυτά είναι η δημοσιονομική σταθερότητα, η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει ίσως, χωρίς υπερβολή, τα πιο προβλέψιμα δημοσιονομικά μεγέθη σε όλο τον πλανήτη», υποστήριξε.
Ζητείται συγκροτημένη βιομηχανική πολιτική - «Δεν υπάρχει στρατηγική, Οδυσσέας που ψάχνει… Ιθάκη ο βιομήχανος»
«Η βιομηχανία είναι ευαίσθητη σε θέματα παραγωγικότητας, δεν έδωσαν σημασία στη βιομηχανία οι κυβερνήσεις στη βιομηχανία, δεν υπάρχει στρατηγική, πετάμε τα λεφτά χωρίς στόχευση. Δεν ξέρουμε τι θέλουμε να πετύχουμε, δεν υπάρχουν προοπτικές, η βιομηχανία και στην κρίση δεν επένδυσε, δεν εκσυγχρονίστηκε. Η βιομηχανία πρέπει να είναι στον κεντρικό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της κυβέρνησης, κάθε βιομήχανος είναι ένας Οδυσσέας που παλεύει να φτάσει στην Ιθάκη περνώντας από τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, η βιομηχανία χρειάζεται να είναι ανταγωνιστική και εξωστρεφής. Στο ανθρώπινο δυναμικό δεν έγινε τίποτα πρακτικά, δεν έχουν στόχευση τα προγράμματα επιμόρφωσης, υπάρχει ασυνέχεια στην πολιτική», σημείωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Alumil, Γιώργος Μυλωνάς.
«Δασμολογικός κυκεώνας, δεν γίνεται να μην ξέρουμε τι θα κάνουμε σε 5 χρόνια, είμαστε ακόμα χωριό στην Ελλάδα»
«Από τους δασμούς των ΗΠΑ στο αλουμίνιο δεν έχουμε εμείς πρόβλημα, έχει ο καταναλωτής στις ΗΠΑ που πληρώνει 50% παραπάνω το παράθυρο. Υπάρχει αβεβαιότητα και δασμολογικός κυκεώνας, δε γίνεται η βιομηχανία να μην ξέρει τι θα κάνει σε πέντε χρόνια. Η βιομηχανία χρειάζεται διαφορετική λογική, τα προϊόντα πρέπει να είναι ανταγωνιστικά και διαφορετικά, χρειάζονται μέτρα που θα κάνουν τη διαφορά, δεν είναι ανάπτυξη το real estate, ο κόσμος τρέχει, εδώ είμαστε ακόμα χωριό, δεν υπάρχει ακόμα νέο παραγωγικό μοντέλο, χώρα χωρίς βιομηχανία δε γίνεται (δε θα κάνουμε αυτοκίνητα, θα κάνουμε κάτι άλλο)οι αγρότες τι κάνουν για να οργανωθούν; Γιατί δεν έχουν συνεταιρισμούς; Τα 2/3 των εσόδων της Alumil προέρχονται από την τεχνολογία, όχι από την παραγωγή, πρέπει να ξέρει που βαδίζει η βιομηχανία, ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος διεθνώς, η βιομηχανία είναι ένα οικοσύστημα, δεν το δημιουργήσαμε αυτό στην Ελλάδα. Δε θα έρθει ο ξένος να επενδύσει εδώ, θα πάει Τουρκία, τέσσερις φορές κάτω έχει κόστος ενέργειας η Ισπανία, πώς να τους ανταγωνιστούμε», τόνισε.
«Η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει διεθνής εμπορευματικός κόμβος»
«Το βιβλίο είναι μία ουσιαστική παρέμβαση στο γεωπολιτικό πεδίο, θέτει στο επίκεντρο τα ζητήματα της αβεβαιότητας και της αστάθειας, επιχειρεί να ερμηνεύσει το σήμερα. Ζούμε τη νέα αλήθεια των δασμών, δρομολογείται η μετάβαση από το ελεύθερο εμπόριο σε ένα νέο κόσμο που τρέχει με άλλες ταχύτητες. Η Βόρεια Ελλάδα καλείται να λύσει διαχρονικές αδυναμίες (γραφειοκρατία, υποδομές) η Θεσσαλονίκη μπορεί να αποτελέσει το κέντρο μίας μεγαλύτερης περιοχής σαν διεθνής εμπορευματικός κόμβος, μία πύλη ανάπτυξης σε logistics, μεταφορές, καινοτομία, εκπαίδευση», σημείωσε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης.
«Πυλώνας στήριξης της κοινωνίας η βιομηχανία»
«Η βιομηχανία τα τελευταία χρόνια έχει περάσει αλεπάλληλες κρίσεις, η βιομηχανία συνεχίζει να στέκεται όρθια, είναι ένας σημαντικός πυλώνας για την κοινωνία», σημείωσε η πρόεδρος του ΣΒΕ, Λουκία Σαράντη.
