Ένα από τα πιο εκτενή και πολυεπίπεδα Τεχνικά Προγράμματα των τελευταίων ετών καλείται να εγκρίνει το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης στη συνεδρίαση της Παρασκευής. Το Τεχνικό Πρόγραμμα για το 2026, το οποίο εισηγούνται οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι Πρόδρομος Νικηφορίδης, Βασίλης Διαμαντάκης, Γιώργος Δημαρέλος και Δήμητρα Αγκαθίδου, αφορά 131 έργα και μελέτες έργων που είτε ξεκινούν είτε βρίσκονται σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με την εισήγηση του κ. Νικηφορίδη, το πρόγραμμα συνολικού προϋπολογισμού 69.371.483 ευρώ δεν περιορίζεται μόνο στις μεγάλες εικόνες του κέντρου, αλλά επιχειρεί να διαχυθεί σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες. Αποτυπώνει με σαφήνεια τις στρατηγικές επιλογές της δημοτικής αρχής, συνδυάζοντας εμβληματικές αναπλάσεις, έργα καθημερινότητας στις γειτονιές, παρεμβάσεις ανθεκτικότητας και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, επενδύσεις στη σχολική στέγη, κοινωνικές υποδομές και ένα εκτεταμένο πλαίσιο μελετών και τεχνικών δράσεων.
Παράλληλα, από τα 131 έργα, τα 44 είναι συνεχιζόμενα, ύψους 54 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 7 έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο, 29 εκτελούνται και 8 βρίσκονται σε διαδικασία σύναψης σύμβασης και 87 νέες ενδείξεις συνολικού προϋπολογισμού 14.4 εκατ. ευρώ.
Εμβληματικές αναπλάσεις
Κεντρικός πυλώνας του Τεχνικού Προγράμματος είναι οι αστικές αναπλάσεις μεγάλης κλίμακας, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, οι οποίες φιλοδοξούν να αναβαθμίσουν ριζικά τον δημόσιο χώρο και να επανατοποθετήσουν τη Θεσσαλονίκη στον ευρωπαϊκό αστικό χάρτη.
Στην καρδιά αυτών των παρεμβάσεων βρίσκεται η Ανάπλαση του άξονα και της Πλατείας Αριστοτέλους, ένα έργο που επαναπροσδιορίζει το πιο αναγνωρίσιμο αστικό τοπόσημο της πόλης, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα, την αισθητική και τη βιώσιμη κινητικότητα. Παράλληλα, προχωρά η Ανάπλαση της Πλατείας Διοικητηρίου, σε άμεση συνάρτηση με τον αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής, αλλά και η Ανάπλαση της Πλατείας Δημοκρατίας και της ευρύτερης ζώνης, με στόχο την αναζωογόνηση ενός κομβικού σημείου της δυτικής εισόδου της πόλης.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στη σχέση της Θεσσαλονίκης με το θαλάσσιο μέτωπο. Η κατασκευή ξύλινου ντεκ στην Παλιά Παραλία φιλοδοξεί να προσφέρει έναν νέο χώρο περιπάτου και αναψυχής, ενώ η βιοκλιματική αναβάθμιση της Πλατείας Ελευθερίας επανεντάσσει έναν ιστορικό αλλά επιβαρυμένο χώρο στον αστικό ιστό με όρους μνήμης, πρασίνου και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η Ανάπλαση του ιστορικού άξονα της Αγίας Σοφίας, από την Τσιμισκή έως τη Λεωφόρο Νίκης, ενισχύοντας τον περιπατητικό χαρακτήρα και την ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας του κέντρου.
Έργα στις γειτονιές - Παρεμβάσεις καθημερινότητας
Παράλληλα με τις μεγάλες αναπλάσεις, το Τεχνικό Πρόγραμμα δίνει έμφαση σε έργα προστιθέμενης αξίας για τις γειτονιές. Πρόκειται για παρεμβάσεις που απαντούν σε αιτήματα των τοπικών κοινωνιών και αφορούν άμεσα την καθημερινότητα των κατοίκων.
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται εκτεταμένες εργασίες συντήρησης και βελτίωσης παιδικών χαρών, αλλά και δημιουργία και αναβάθμιση μικρών κοινόχρηστων χώρων και πάρκων τσέπης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παρεμβάσεις αστικής αναζωογόνησης σε δέκα εμπορικούς δρόμους, που στοχεύουν στη στήριξη της τοπικής οικονομίας και στη βελτίωση της εικόνας των γειτονιών.
Σημαντικά έργα περιλαμβάνουν τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την επέκταση της Πλατείας Αγίου Σπυρίδωνα στην Τριανδρία, την αποκατάσταση της στατικής επάρκειας αθλητικών εγκαταστάσεων, αλλά και την ανάδειξη των οθωμανικών κρηνών στην Άνω Πόλη, με σεβασμό στην ιστορική φυσιογνωμία της περιοχής.
Παράλληλα, προβλέπονται παρεμβάσεις όπως η περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής της Παλιάς Λαχαναγοράς – Δυτικός Αρχαιολογικός Περίπατος, η διάνοιξη και κατασκευή νέων οδών βάσει του Σχεδίου Πόλης, καθώς και έργα κυκλοφοριακής οργάνωσης, όπως ο Σχολικός Δακτύλιος Αναξίμανδρου – Βεργίνας – Νικάνωρος και η αναβάθμιση της συνοικίας Σαράντα Εκκλησιών.
Υποδομές, ασφάλεια και συντήρηση
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στα έργα που ενισχύουν την ανθεκτικότητα της πόλης και την ασφάλεια των πολιτών. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται εκτεταμένες ανακατασκευές πεζοδρομίων, επείγουσες αποκαταστάσεις βατότητας οδοστρωμάτων και ασφαλτοστρώσεις βασικών οδικών αρτηριών.
Παράλληλα, περιλαμβάνονται εργασίες επισκευής και αναβάθμισης του δημοτικού φωτισμού, η συντήρηση της Νέας Παραλίας, καθώς και έργα σε πολιτιστικές υποδομές, όπως το Πολιτιστικό Κέντρο Τούμπας και το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο. Σημαντικές θεωρούνται επίσης οι μελέτες αποκατάστασης της Βίλας Μόρντωχ και η ενίσχυση της πεζογέφυρας Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα και κλιματική προσαρμογή
Το Τεχνικό Πρόγραμμα ευθυγραμμίζεται με το Σχέδιο Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή, προβλέποντας εκτεταμένες φυτεύσεις και παρεμβάσεις αστικού πρασίνου, διευθέτηση ρεμάτων, καθώς και ενεργειακή αναβάθμιση σχολικών μονάδων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού και της βιώσιμης κινητικότητας στην παραλιακή ζώνη από το Μέγαρο Μουσικής έως τη Σοφούλη, ενισχύοντας τον ήπιο τουρισμό και τη φιλική προς το περιβάλλον μετακίνηση.
Σχολική στέγη και κοινωνικές υποδομές
Κομβικό κεφάλαιο αποτελεί το Πρόγραμμα Σχολικής Στέγης, με έργα ανέγερσης νέων σχολείων, μεταστεγάσεις, στατικές ενισχύσεις, ενεργειακές αναβαθμίσεις και μέτρα πυροπροστασίας. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στα διατηρητέα σχολικά συγκροτήματα, όπου συνδυάζεται η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη λειτουργικότητα.
Παράλληλα, προχωρούν έργα κοινωνικών υποδομών, όπως νέοι παιδικοί σταθμοί, κοινωφελείς εγκαταστάσεις σε γειτονιές και η προετοιμασία για την κατασκευή Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών, ένα έργο με έντονη κοινωνική διάσταση.
Σχεδόν εξασφαλισμένη Χρηματοδότηση
Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων που περιλαμβάνονται στο Τεχνικό Πρόγραμμα 2026, όπως τονίζεται και στην εισήγηση, καλύπτεται από εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις, είναι δηλαδή πλήρως διασφαλισμένο χωρίς να επιβαρύνει το δημοτικό προϋπολογισμό. Πιο συγκεκριμένα, το ποσό 52.866.724,03 ευρώ από το συνολικό ποσό, προέρχεται από ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, το Πράσινο Ταμείο, προγράμματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Φιλόδημος» και «Αντώνης Τρίτσης».
Επίσης το ποσό των 4.860.000,00 ευρώ χρηματοδοτείται από τη νέα δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία υπογράφηκε στις 14 Οκτωβρίου 2025 και συνοδεύεται από σχετικό πίνακα έργων και μελετών προτεραιότητας προς χρηματοδότηση, με περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά κριτήρια.
Το υπόλοιπο ποσό των 11.644.759,69 ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού του Τεχνικού Προγράμματος, ζητείται να καλυφθεί από πόρους του Δήμου Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα από ίδιους πόρους, ανταποδοτικά τέλη, ΤΑΠ, ΔΕΠΑ, ΚΑΠ, και την προηγούμενη δανειακή σύμβαση
