Πού το πάνε Καραμανλής-Βενιζέλος

Πολλές συζητήσεις προκάλεσε η κοινή εμφάνιση που έκαναν αυτές τις ημέρες ο Κώστας Καραμανλής και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Γιατί μπορεί σε επίπεδο κριτικής και θέσεων οι δύο πολιτικοί με τα βαριά ονόματα αλλά και την πολυετή και ενεργή συμμετοχή στην πρώτη γραμμή της πολιτικής της χώρας να μην παρουσίασαν κάποια μεγάλη έκπληξη, όμως το ερώτημα «πού το πάνε» έχει μπει στο τραπέζι των πολιτικών συζητήσεων.

Αλλά ας ξεκινήσουμε από το γεγονός αυτό καθαυτό. Κώστας Καραμανλής και Ευάγγελος Βενιζέλος, παρουσία του Αντώνη Σαμαρά και του Νίκου Δένδια που κάθονταν στην πρώτη σειρά των επισήμων, μίλησαν στην εκδήλωση της εφημερίδας «Δημοκρατία» και παρουσίασαν ο καθένας μία διακριτή ιδεολογικοπολιτική πλατφόρμα, που περιείχε πολλές αιχμές για την πολιτική της κυβέρνησης. Το ενδιαφέρον ήταν πως παρά τις δεδομένες διαφορές τους, οι δύο πολιτικοί συνέκλιναν σε πολλά πράγματα, δείχνοντας μία ευρύτερη συναντίληψη, ιδιαίτερα στα ζητήματα της διαφθοράς, της υποβάθμισης των θεσμών και της διολίσθησης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική και τη Δικαιοσύνη.

Η καλή χημεία μεταξύ των δύο φάνηκε και σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, ενώ είχαν προηγηθεί, εκτός από τις τηλεφωνικές συνεννοήσεις, και συναντήσεις των δύο Θεσσαλονικέων πολιτικών, που, πέρα από τη σχέση τους με τη Θεσσαλονίκη, τους ενώνει και το γεγονός ότι είναι περίπου συνομήλικοι και ότι και οι δύο είναι πια εκτός πολιτικής. Ή, όπως λέει συχνά ο κ. Βενιζέλος, κινούνται στον χώρο της μεταπολιτικής. Χωρίς να παραβλέπουμε ότι -όπως λένε οι άσπονδοι φίλοι τους- τους ενώνει και η κοινή αντιπάθεια προς την κυβερνητική πολιτική και τον τρόπο διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Πού αναφέρθηκαν μεταξύ των άλλων οι δύο πολιτικοί στις ομιλίες τους; Στη διαφθορά, την έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη και την υπόθεση των υποκλοπών.

Ο Κώστας Καραμανλής, αρχικά, τόνισε πως χαίρεται που βρίσκεται με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, λέγοντας ότι όσα τους ενώνουν είναι περισσότερα από όσα τους χωρίζουν, όπως «η πίστη στο δημοκρατικό πολίτευμα, στον πολιτισμένο διάλογο, στην παράθεση στέρεης επιχειρηματολογίας, αλλά και στην αγάπη για την πατρίδα». Προσθέτοντας, μάλιστα, πως «χαίρεσαι να τον έχεις συνομιλητή είτε ως συμπαίκτη είτε ως αντίπαλο».

Στο «διά ταύτα» τώρα, ο Κώστας Καραμανλής άσκησε έμμεση κριτική προς την κυβέρνηση σε μία μεγάλη σειρά θεμάτων. Τονίζοντας πως «ένα ολοένα διευρυνόμενο τμήμα της κοινωνίας θεωρεί ότι οι θεσμοί δεν λειτουργούν με την πληρότητα που απαιτείται. Ότι το Κοινοβούλιο υποβαθμίζεται. Ότι η Δικαιοσύνη επηρεάζεται. Ότι τα ΜΜΕ χειραγωγούνται. Ότι οι κυβερνήσεις δεν ακούνε και δεν καταλαβαίνουν. Ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην τους και η πολιτική ασκείται με όρους κλειστών συστημάτων, κάτι που οδηγεί σε κρίση εμπιστοσύνης, αντιπροσώπευσης και κρίση απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος». Χωρίς να πει ονόματα και διευθύνσεις, αλλά και στο πού αναφέρεται, άφησε όλες αυτές τις κριτικές να αιωρούνται, υπονοώντας και τη σημερινή κυβέρνηση.

Ακόμα διέβλεψε κινδύνους, λέγοντας ότι οδηγούμαστε σε «γκέτο των πλουσίων», όπου «οι λίγοι έχοντες και κατέχοντες θα διάγουν βίο πολυτελείας, αποκομμένοι, προστατευμένοι, φυλασσόμενοι και περιφρουρούμενοι, μακριά από την ευρεία κοινωνία».

Από την έμμεση προς την κυβέρνηση κριτική του πρώην πρωθυπουργού, Καραμανλή, δεν ξέφυγε ούτε η «υποβάθμιση του Κοινοβουλίου» που «δεν είναι χώρος τυπικών διαδικασιών ούτε όργανο επικύρωσης αποφάσεων, αλλά είναι, ή θα έπρεπε να είναι, ο τόπος όπου διεξάγεται ο ουσιαστικός διάλογος, η αντιπαράθεση ιδεών και προγραμμάτων, η νομοθέτηση, ο έλεγχος της εκτελεστικής εξουσίας». Την ίδια ώρα, αναφέρθηκε και στο κύρος της Δικαιοσύνης, όπου πλέον υπάρχει μία «σκιά αμφισβήτησης, μία αίσθηση μεροληψίας υπέρ των ισχυρών», επισημαίνοντας πως στην υπόθεση των υποκλοπών δεν δόθηκαν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, ενώ έκλεισε με την ποιότητα του δημόσιου λόγου, που, όπως είπε, «διεξάγεται πια με όρους επικοινωνίας και θεάματος, έχοντας ως πρώτο στόχο την πρόκληση πρόσκαιρων εντυπώσεων και η επιχειρηματολογία έχει αντικατασταθεί από τη συνθηματολογία».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η ομιλία του Ευάγγελου Βενιζέλου. Μετά την ανταπόδοση των φιλοφρονήσεων προς τον Κώστα Καραμανλή, που, όπως είπε, «μας συνδέει η διάθεση αναστοχασμού», ανέλυσε από τη σκοπιά του την πολιτική και κοινωνική κατάσταση. Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά έκανε λόγο για την ανάγκη ενός νέου «Κοινωνικού Συμβολαίου», μία έκφραση που φωτογραφίζει την ανάγκη πολιτικής αλλαγής, ενώ αναφέρθηκε και στις κοινωνικές ασυμμετρίες. «Η χώρα δεν μπορεί να πορευτεί προς το μέλλον με βαθιές κοινωνικές ασυμμετρίες που καταγράφονται από τη Eurostat, σύμφωνα με την οποία το 67% των Ελλήνων απαντά ότι ζει σε συνθήκες υποκειμενικής φτώχειας», σημείωσε.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος έκανε λόγο για «ασύμμετρο πολιτικό σύστημα» που αντιμετωπίζει «με αμηχανία την ανάγκη για εθνικές και θεσμικές συναινέσεις, αλλά και την ανάγκη για συνεργασίες που μπορεί να καταστούν αναπόφευκτες», τονίζοντας πως «η διαφορά μεταξύ συναίνεσης και συνεργασίας είναι μεγάλη», αλλά «ακόμα πιο μεγάλη είναι η διαφορά από τη μονοκομματική εκδοχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που φαίνεται να έχει εξαντλήσει τα όριά της, ιδίως υπό τη μορφή μίας αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβερνητικής πλειοψηφίας που έχει μετατραπεί σε μονοπρόσωπη εξουσία χωρίς θεσμούς αντιρρόπησης και ουσιαστικές σύγχρονες εγγυήσεις διαφάνειας». Δείχνοντας, παράλληλα, ένα είδος συναντίληψης με τον κ. Καραμανλή σε μείζονα θέματα, είπε πως «δεν νοείται να κυριαρχεί στις έρευνες κοινής γνώμης η αίσθηση της διαφθοράς και η κραυγαλέα έλλειψη εμπιστοσύνης προς όλους τους θεσμούς, συμπεριλαμβανόμενης, δυστυχώς, και της Δικαιοσύνης».

Φυσικά, οι δύο πολιτικοί ανήκουν σε διαφορετικά κόμματα, είχαν διατυπώσει σε κρίσιμα θέματα της χώρας, όπως ήταν η πορεία προς τη χρεοκοπία, αντίθετες απόψεις. Την ίδια στιγμή, και η πορεία τους σε ό,τι αφορά τις σχέσεις τους με τα κόμματά τους, ήταν ελαφρώς αντίστροφες. Ο Κώστας Καραμανλής ήταν πάντα παραταξιακός και ποτέ δεν ξέφευγε στην κριτική του προς τη ΝΔ, αντίθετα ο Βενιζέλος κρατούσε αποστάσεις από τους εκάστοτε αρχηγούς του ΠΑΣΟΚ.

Τι φέρνει η επόμενη ημέρα της κοινής τους παρουσίας; Να πούμε ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος δέχτηκε ουκ ολίγα πυρά για την εμφάνισή του στην εκδήλωση εφημερίδας που του είχε ασκήσει κατά το παρελθόν την πιο σκληρή κριτική αλλά και για τη συνεύρεσή του με τον Κώστα Καραμανλή. Θυμίζοντας τα πυρά που έστρεφε σε βάρος του Κώστα Καραμανλή και τις αναφορές του για «καραμανλική» συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ.

Πού το πάνε οι δύο πολιτικοί; Πολιτικά μάλλον πουθενά, με την έννοια της κοινής πορείας. Ο κ. Βενιζέλος θα στηρίξει ίσως πιο έντονα από ό,τι τις άλλες φορές το ΠΑΣΟΚ, ενώ ο κ. Καραμανλής αναμένεται να μην εμπλακεί στην επερχόμενη πολιτική μάχη. Κάποιοι, πάντως, εκτιμούν ότι η συνεύρεση των δύο έχει να κάνει με μελλοντικά πολιτικά σχέδια κυρίως του Ευάγγελου Βενιζέλου για να έχει ανώτατο ρόλο στο επόμενο σχήμα διακυβέρνησης. Κάτι που προϋποθέτει την ήττα του Κυριάκου Μητσοτάκη, στον οποίο κάνει διαρκώς επιθέσεις ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Με τον Κώστα Καραμανλή να σιγοντάρει…

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 14.12.2025