- Newsroom
Για τον κρίσιμο ρόλο που παίζει η έγκαιρη διάγνωση της πνευμονίας, τα ύποπτα συμπτώματα, όλους τους τρόπους που κάνουμε πρόληψη, αλλά και για τις πιο σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως, μιλά στο Πρακτορείο Fm και στην Τάνια Μαντουβάλου ο πρόεδρος της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος, Ειδικός Παθολόγος Ευάγγελος Τούλης.
Πού οφείλεται και πόσο σοβαρή μπορεί να γίνει η πνευμονία, είναι η πρώτη ερώτηση που τίθεται στον διακεκριμένο παθολόγο. «Οι πνευμονίες έχουν διάφορες αιτίες. Ειδικά τους χειμερινούς μήνες, συχνά ξεκινούν στο έδαφος κάποιων ιώσεων, όπως είναι πχ η γρίπη, ή η covid. Συνήθως οι ιοί προσβάλλουν το βρογχικό δέντρο, με αποτέλεσμα να μην γίνεται αποτελεσματική η άμυνα του πνεύμονα σε διάφορα παθογόνα μικρόβια. Για αυτό και πολύ συχνά μετά από κάποια ίωση με βροχίτιδα πχ. έχουμε επιπλοκές με πνευμονία. Αυτό το βλέπουμε στα μικρά παιδιά αρκετά συχνά, αλλά πολύ πιο συχνά στους ηλικιωμένους. Και βέβαια υπάρχουν και οι πνευμονίες που δεν οφείλονται σε κάποιο μεταδοτικό νόσημα, όπως οι πνευμονίες από εισρόφηση που είναι συχνές στους ηλικιωμένους που δεν καταπίνουν σωστά, ή σε ασθενείς με άνοια, ή με βαριά αναπνευστικά προβλήματα».
Τι ακριβώς σημαίνει πνευμονία από εισρόφηση; «Κάποιες τροφές κατά τη διάρκεια της κατάποσης αντί να καταλήξουν στο στομάχι καταλήγουν στον πνεύμονα και δημιουργούν φλεγμονή και πύον. Κάτι το οποίο προκαλεί πνευμονία, η οποία μπορεί να είναι και πολύ βαριά. Άρα όταν βλέπουμε ηλικιωμένους να βήχουν ή να πνίγονται καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι η κατάποση τους μπορεί να μην λειτουργεί σωστά».
Σηψαιμία, βλάβες στους νεφρούς, απόστημα στον πνεύμονα
Ποιες είναι οι πιο επικίνδυνες επιπλοκές που μπορεί να προκληθούν από μία πνευμονία; «Οι πιο σοβαρές επιπλοκές μεταξύ άλλων είναι η σηψαιμία, οι βλάβες στους νεφρούς, η βαριά αναπνευστική βλάβη, το απόστημα στον πνεύμονα, η πλευρίτιδα (δηλαδή να μαζευτεί υγρό γύρω από τον πνεύμονα). Στα παιδιά προκαλείται και ωτίτιδα που δεν είναι τόσο σοβαρή». Ένα από τα πιο σημαντικά παθογόνα που βρίσκουμε στις πνευμονίες είναι ο πνευμονιόκοκκος που συνηθίζει να υπάρχει στην περιοχή του φάρυγγα και των βρόγχων και μόλις βρει ευκαιρία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές πνευμονίες λέει ο κ. Τούλης, για να τονίσει στη συνέχεια πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε το εμβόλιο έναντι του πνευμονιοκόκκου. «Η πρόληψη για την πνευμονία ακουμπάει κυρίως στα εμβόλια.
Σίγουρα πρέπει να κάνουμε το αντιγριπικό μέχρι τέλη Οκτωβρίου μέσα Νοεμβρίου το αργότερο. Ήδη, είναι λίγο αργά. Όχι μόνο οι ευάλωτες ομάδες, αλλά και ο γενικός πληθυσμός, ιδίως άτομα που διαβιούν μαζί τους, ή συγχρωτίζονται σε σταθερή βάση. Στην πρόληψη για πνευμονία εμπίπτει και το εμβόλιο για τον RSV, o οποίος επίσης μπορεί να προκαλέσει στους ηλικιωμένους σοβαρές αναπνευστικές βλάβες. Το συγκεκριμένο εμβόλιο γίνεται κάθε δύο με τρία χρόνια. Πλέον συστήνουμε και το εμβόλιο έναντι του Covid, να γίνεται μία φορά το χρόνο κατά την φθινοπωρινή περίοδο. Όμως πέραν των εμβολίων, είναι καλό να αντιμετωπίζουμε ένα συνάχι, γενικώς να έχουμε ανοιχτές τις αεροφόρες οδούς όσο μπορούμε, να ενυδατωνόμαστε, να παίρνουμε βιταμίνες από φρούτα και λαχανικά. Όταν νοσούμε να φοράμε μάσκα σε πολυσύχναστα μέρη, για να προστατεύουμε τους συνανθρώπους μας, κυρίως ηλικιωμένους και ευάλωτους. Και να κάνουμε τεστ για να διαπιστώνουμε αν έχουμε γρίπη ή covid. Γιατί για αυτά τα δύο υπάρχουν αντιικά φάρμακα που μπορούμε να δώσουμε στους ηλικιωμένους, για να περάσουν πιο ήπια τη νόσο και να αποφύγουν επιπλοκές και νοσηλείες».
Μέχρι πού φτάνει ο ρόλος του παθολόγου και πού αρχίζει ο ρόλος του πνευμονολόγου
Μέχρι πού φτάνει ο ρόλος του παθολόγου και από πού ξεκινάει ο ρόλος του πνευμονολόγου, ερωτάται στη συνέχεια ο πρόεδρος της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος. «Ο ρόλος του παθολόγου μπορεί να ξεκινάει από την αρχή και να φτάνει μέχρι και το τέλος της πνευμονίας. Τον πνευμονολόγο τον χρειαζόμαστε εμείς οι παθολόγοι, όταν έχουμε περιστατικό με βαριά αναπνευστική ανεπάρκεια. Δηλαδή, όταν ο ασθενής δεν μπορεί να διατηρήσει ικανοποιητικά επίπεδα οξυγόνου με την αναπνοή του. Δυστυχώς, καμιά φορά αυτοί οι ασθενεις καταλήγουν και σε ΜΕΘ. Εμείς τον πνευμονολόγο τον χρειαζόμαστε συμβουλευτικά. Ο δικός μας ο ρόλος ξεκινάει από την έγκαιρη διάγνωση και προχωράει και στη θεραπεία, γιατί ως γνωστόν βρισκόμαστε σε όλες τις βαθμίδες περίθαλψης».
Ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα
Όσον αφορά την έγκαιρη διάγνωση, ο κ. Τούλης τονίζει: «Όταν μία ίωση ξεκινάει πχ η γρίπη ή κάποιες άλλες ιώσεις, εμφανίζεται πυρετός τα δύο πρώτα 24ωρα, ο οποίος συνήθως από το τρίτο 24ωρο, αρχίζει και πέφτει. Μερικές φορές βλέπουμε ότι είναι πολύ επίμονος ο πυρετός τα πρώτα 24ωρα με ταχεία επιδείνωση της γενικής κατάστασης του ασθενούς. Και στη γρίπη μάλιστα μπορεί να έχουμε πνευμονία από τα πρώτα 24ωρα. Αυτό που όμως είναι πολύ ύποπτο, είναι όταν ένας άρρωστος βρίσκεται στην τρίτη ή τέταρτη μέρα και ξαφνικά αρχίζει και ανεβάζει πάλι πυρετό. Η πνευμονία δεν κάνει απαραίτητα βήχα, ή έντονη δύσπνοια τις πρώτες μια, δύο μέρες της εκδήλωσης της. Ο βήχας είναι ένα σύμπτωμα, το οποίο μπορεί να εμφανιστεί την τρίτη, τέταρτη μέρα της πνευμονίας. Και βέβαια, υπάρχουν και πιο σπάνιες περιπτώσεις πνευμονίας που είναι χωρίς πυρετό, μόνο με δέκατα. Ως εκ τούτου, ηλικιωμένοι, παιδιά κάτω των πέντε ετών και άτομα με χρόνια νοσήματα που είναι οι πιο ευάλωτοι για πνευμονίες, θα πρέπει να διαγιγνώσκονται το συντομότερο δυνατόν και ο γιατρός του να βρίσκεται σε εγρήγορση».
