Μπορεί ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, για τον οποίο χύθηκε πολύ μελάνι το τελευταίο διάστημα στους διαδρόμους των δημαρχείων, να έρχεται να βάλει τάξη στο οικοσύστημα της Αυτοδιοίκησης, όπως το χαρακτήρισε ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, ωστόσο οι αιρετοί φαίνεται δεν έδωσαν «λευκή επιταγή» σε όλες τις νομοθετικές παρεμβάσεις που προβλέπει για τους Δήμους και τις Περιφέρειες.
ΚΕΔΕ και δήμαρχοι μετά την παραλαβή των πέντε βιβλίων του σχεδίου του Κώδικα… το έριξαν στο διάβασμα και τη μελέτη και στη Γενική Συνέλευση που έγινε προ ημερών, παρουσία της ηγεσία του ΥΠΕΣ, οι αιρετοί κατέθεσαν τις προτάσεις, τις παρατηρήσεις και τις αλλαγές που ζητούν επί των διατάξεων του Κώδικα.
Η ΚΕΔΕ εστίασε τις προτάσεις της κυρίως στο σύστημα διακυβέρνησης των Δήμων, στον νέο εκλογικό νόμο, στο συμμάζεμα των νόμων και διατάξεων, αλλά και στο ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων και Περιφερειών.
Πρώτη και βασική αντίρρηση που διατυπώνουν οι αιρετοί αφορά στη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών, για δήμαρχο και περιφερειάρχη, που προβλέπεται την τελευταία Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου του πέμπτου έτος της θητείας. Παράλληλα, εμφανίζεται ιδιαιτέρως επιφυλακτική με την καθιέρωση ηλεκτρονικής ψηφοφορίας που προτείνει ο Κώδικας, παρότι ο υπουργός έχει διαβεβαιώσει ότι η ψηφοφορία θα γίνεται με αυστηρές προδιαγραφές και την κατάρτιση «Ειδικών Εκλογικών Καταλόγων Ηλεκτρονικής Ψήφου», ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία της εκλογικής διαδικασίας και του εκλογικού αποτελέσματος.
Οι δήμαρχοι προτείνουν συγκεκριμένα εκλογές την πρώτη ή τη δεύτερη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου κατά το πέμπτο έτος της θητείας και ανάληψη καθηκόντων των νέων δημοτικών και περιφερειακών αρχών την 1η Νοεμβρίου του ίδιου έτους. «Αδιανόητο να γίνουν οι εκλογές τον μήνα Νοέμβριο. Πώς θα διεξαχθούν σε ορεινές περιοχές όπως το Νευροκόπι και το Νεστόριο στην Καστοριά, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι δύσκολες, ενώ θα έχουν πέσει και χιόνια;» διερωτήθηκε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου.
Κατά τη διάρκεια μάλιστα τόσο της τελευταίας συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ, όσο και της Γενικής Συνέλευσης, ο πρόεδρος παρουσίασε τις παρατηρήσεις και προτάσεις της ΚΕΔΕ, όπως έχουν καταρτιστεί από τις αρμόδιες επιτροπές και ομάδες εργασίας, επί των πέντε πρώτων «Βιβλίων» του σχεδίου Κώδικα, με έμφαση στις αναγκαίες θεσμικές, διοικητικές και οικονομικές συμπληρώσεις.
Οι διαφωνίες
Ειδικότερα η ΚΕΔΕ μετά από εκτενή μελέτης των διατάξεων του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης:
01 Διαφωνεί με την πρόβλεψη εκχώρησης αρμοδιοτήτων από αντιδημάρχους, καθώς δεν ξεκαθαρίζεται που και σε ποιον.
02 Διαφωνεί και με την προτεινόμενη μείωση αντιδημάρχων, ειδικών συνεργατών και συμβούλων, ζητώντας να παραμείνει το καθεστώς που ισχύει σήμερα.
03 Διαφωνεί κάθετα με την προσχώρηση ανεξάρτητων δημοτικών συμβούλων σε άλλες δημοτικές ομάδες, από εκείνες που εκλέχθηκαν. «Αυτή η αρρώστια που υπάρχει στο κοινοβούλιο, όταν ανεξάρτητοι μεταπηδούν σε άλλα κόμματα δεν πρέπει να επιτραπεί και στην Αυτοδιοίκηση. Όποιος θέλει να παραιτηθεί από μία παράταξη ας το κάνει, διαφορετικά ας παραμείνει ανεξάρτητος» σχολίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου. «Το σύστημα στην ΤΑ», είπε, «είναι παραταξιοκεντρικό, αφού όλοι εκλέγονται από παρατάξεις. Όταν συμβαίνει όμως διαφορετικά είναι βιασμός της λαϊκής βούλησης».
04 Για τις συνεδριάσεις λογοδοσίας στα δημοτικά συμβούλια, η ΚΕΔΕ προτείνει να διεξάγονται κάθε εξάμηνο και όχι κάθε τετράμηνο, όπως προβλέπεται στον Κώδικα.
05 Για τον θεσμό του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης η ΚΕΔΕ προτείνει την εκλογή του από τα 2/3 του δημοτικού συμβουλίου και αν αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί να επαναλαμβάνεται η διαδικασία και εντέλει να εκλέγεται από την πλειοψηφία του συμβουλίου.
06 Διαφωνεί με την αντιμισθία των δημάρχων, όπως αυτή ισχύει σήμερα, και ζητά την επανασύνδεση της μισθοδοσίας των αιρετών με εκείνη των Γενικών Γραμματέων των υπουργείων, όπως ήταν στο παρελθόν.
07 Η ΚΕΔΕ, διαφωνεί με την άσκηση της αρμοδιότητας των λαϊκών αγορών από την Περιφέρεια για τους Μητροπολιτικούς Δήμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και προτείνει την υπαγωγή τους στους Δήμους, θεωρώντας ότι «είναι μια εξόχως τοπική υπόθεση».
08 Επίσης, ενώ ο Κώδικας δεν θέτει ζήτημα Μητροπολιτικών λειτουργιών, η ΚΕΔΕ ζητά για θέματα υπερτοπικού και διαδημοτικού χαρακτήρα να καθιερωθεί ένα σύστημα Μητροπολιτικής Διοίκησης τουλάχιστον για τα Πολεοδομικά Συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
Τα θετικά σημεία που βλέπουν
Στα θετικά του Κώδικα, οι δήμαρχοι βλέπουν την κωδικοποίηση της πολυδιάσπαρτης αυτοδιοικητικής νομοθεσίας, υποστηρίζοντας ότι συνιστά θετικό και αναγκαίο πρώτο βήμα για τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη βελτίωση της λειτουργίας των Δήμων.
Επίσης, δηλώνουν σύμφωνοι με τις διατάξεις του σχεδίου, όπως:
- Η ενίσχυση της δημοκρατικής συμμετοχής.
- Η σαφέστερη θεσμική σχέση Δήμων και Περιφερειών.
- Η κατηγοριοποίηση των Δήμων.
- Η ενίσχυση της συμμετοχής των νέων και η ρητή θεμελίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας, σε πλήρη εναρμόνιση με το Σύνταγμα και τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας.
Υπέρ του Κώδικα η συντριπτική πλειοψηφία
Μετά το πέρας των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης και κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας αποχώρησαν τα μέλη της παράταξης της μείζονος μειοψηφίας, υπό τον δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα, ενώ καταψήφισαν τα μέλη της Λαϊκής Συσπείρωσης. Η πρόταση της διοίκησης της ΚΕΔΕ έλαβε 281 ψήφους επί συνόλου 418 εγγεγραμμένων συνέδρων, δηλαδή ποσοστό 67,2%. «Το αποτέλεσμα αυτό αποδεικνύει την αποφασιστικότητα της πλειοψηφίας των αυτοδιοικητικών να στηρίξουν θεσμικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες, που αναβαθμίζουν τον ρόλο της Αυτοδιοίκησης και αντιμετωπίζουν προβλήματα και παθογένειες που ταλαιπωρούν εδώ και χρόνια τον θεσμό» τόνισε ο Λ. Κυρίζογλου.
Χ. Δούκας: «Συνένοχοι δεν θα γίνουμε»
Με δηκτικό σχόλιο, στο έβαλε τίτλο « Εγκώμιο στην σοβαρότητα…» απάντησε η «πράσινη» παράταξη «Αυτοδιοίκηση Τώρα», αναφερόμενη στον Κώδικα. «Την Τρίτη 16 Δεκεμβρίου όλοι οι δήμαρχοι, και οι ‘γαλάζιοι’, έξω από την Βουλή διεκδικούσαν πόρους για τους Δήμους. Την επομένη οι τελευταίοι συναντήθηκαν με Θ. Λιβάνιο και Κ. Σκρέκα στα γραφεία της ΝΔ. Και στη Γενική Συνέλευση ψήφισαν να δώσουν λευκή επιταγή στην κυβέρνηση για την οικονομική ασφυξία των Δήμων. Εμείς επισημάναμε τους κινδύνους, καταθέσαμε προτάσεις. Όμως συνένοχοι δεν θα γίνουμε γι’ αυτό και αποχωρήσαμε».
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 21.12.2025
