Δασικές πυρκαγιές 2025: Στα 8,85 εκατ. ευρώ εκτιμώνται οι αποζημιώσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων
Σύμφωνα με τα στοιχεία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη σχετική έρευνα, αναφέρθηκαν συνολικά 229 ζημιές
Μπορεί η ίδια η φύση να αποτελέσει το «κλειδί» στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών; Σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα επιχειρεί να δώσει απάντηση το πρωτοποριακό έργο MedFireWise, το οποίο ξεκίνησε τον Ιούλιο του ’25, με συντονιστή την Επιχειρησιακή Μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, υπό την επιστημονική επίβλεψη του Διευθυντή Ερευνών του ΕΑΑ και Επιστημονικό Υπεύθυνο, Δρ. Χάρη Κοντοέ.
Το έργο έχει διάρκεια τριών ετών και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος Interreg NEXT MED, με συνολικό προϋπολογισμό 2,2 εκατομμύρια ευρώ.
Για πρώτη φορά, στο πλαίσιο ενός κοινού προγράμματος, συνεργάζονται επτά χώρες της Μεσογείου: Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Αλγερία, Λίβανος, Τουρκία και Τυνησία, ενισχύοντας τη διασυνοριακή συνεργασία και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην περιοχή.
Το MedFireWise (Cross-Med Wildfire Resilience: Harnessing Nature-Based Solutions for Wildfire Risk Mitigation) εισάγει μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, αξιοποιώντας λύσεις βασισμένες στη φύση (Nature-Based Solutions). Πρόκειται για πρακτικές όπως η προδιαγεγραμμένη καύση (prescribed burning) και η συνδυασμένη διαχείριση της δασικής βοσκής (silvopasture).
Οι καλές πρακτικές που θα προκύψουν από τις πιλοτικές δράσεις σε κάθε χώρα θα μπορούν να μεταφερθούν και να προσαρμοστούν σε άλλες περιοχές της Μεσογείου. Με αυτό τον τρόπο, θα ενισχυθεί συνολικά τη διαχείριση του κινδύνου πυρκαγιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με ιδιαίτερη έμφαση στην περιοχή της Μεσογείου όπου, οι δασικές πυρκαγιές εμφανίζονται ολοένα συχνότερα και με μεγαλύτερη ένταση, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπογενών πιέσεων.
Ένα κοινό πρόβλημα για τις χώρες της Μεσογείου
«Στο έργο συμμετέχουν και χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανήκουν όμως στη Λεκάνη της Μεσογείου και αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις. Η καινοτομία του MedFireWise είναι ότι δίνει έμφαση σε λύσεις που ήδη υπάρχουν στη φύση και μπορούν να εφαρμοστούν με χαμηλό κόστος», επισημαίνει η Αναστασία Λουκρέζη, υπεύθυνη επικοινωνίας του έργου.
Η εγκατάλειψη της υπαίθρου έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση φυσικών αντιπυρικών ζωνών, που δημιουργούνταν χάρη στη δασική βόσκηση. «Όσο μειώνονται οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στη φύση, τόσο χάνουμε φυσικές μεθόδους πρόληψης που έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικές», αναφέρει η κ. Λουκρέζη.
Διάχυση καλών πρακτικών
Tο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών έχει πολυετή εμπειρία στη τη χαρτογράφηση πυρκαγιών, χρησιμοποιώντας δορυφόρους υψηλής ακρίβειας για τον εντοπισμό επικίνδυνων ζωνών, τα σημεία έναρξης των δασικών πυρκαγιών, την έκτασή τους και την εξέλιξή τους, σύμφωνα με τις καιρικές συνθήκες. Το MedFireWise θα αναπτύξει νέα εργαλεία έρευνας, ανίχνευσης και ανάλυσης, θα εκπαιδευτούν κατάλληλα οι εμπλεκόμενοι φορείς και, θα ακολουθήσει διάχυση της γνώσης για την πρόληψη και τη βιώσιμη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων.
Από τα αποτελέσματα του MedFireWise θα επωφεληθούν τα κοινωνικά σύνολα των χωρών-εταίρων καθώς η διάχυση της πληροφορίας θα αφορά τα αρμόδια υπουργεία, περιφέρειες, δήμους, πυροσβεστικές υπηρεσίες, εθελοντές μέχρι και σχολεία.
«Ήδη στον Λίβανο πραγματοποιήθηκε ημερίδα στο University of Balamand στην οποία συμμετείχαν άνθρωποι της Πολιτικής Προστασίας του Λιβάνου, εθελοντές πυροσβέστες, πυροσβέστες που ενημερώθηκαν για το MedFireWise και αυτό θα γίνει σε όλες τις εμπλεκόμενες χώρες» εξηγεί η κ. Λουκρέζη. Συμπληρώνει τέλος πως στόχος είναι να γίνουν σχετικές εκπαιδευτικές και ενημερωτικές ημερίδες και σε σχολεία, με πρωτοβουλία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Οι μελέτες ανά περιοχή
Οι λύσεις βασισμένες στη φύση θα μελετηθούν και θα δοκιμαστούν μέσω πιλοτικών εφαρμογών στις εξής περιοχές:
- Καταλονία (Ισπανία) & Αϊν Σνούσι (Τυνησία) – έμφαση στο silvopasture.
- Τοσκάνη (Ιταλία) & Σουλεϊμάν Ντανισμέντ (Τουρκία) – έμφαση στο prescribed burning.
- Καταλονία (Ισπανία) & Ακάρ (Λίβανος) – συνδυασμός silvopasture και prescribed burning.
- Αττική (Ελλάδα) & Αλγέρι (Αλγερία) – ανάπτυξη μοντέλων εξάπλωσης πυρκαγιάς πριν και μετά την εφαρμογή των λύσεων, για αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο μπορείτε να βρείτε εδώ.
