Χρειάστηκε σχεδόν ένας αιώνας για να γίνει πράξη ένα έργο μεγάλης αξίας για τους πολίτες της Ημαθίας και της Πέλλας, που θα μετατρέψει και πάλι την Τάφρο 66 και τον ποταμό Λουδία σε πλήρως λειτουργικούς, με στόχο να αποφευχθούν πιθανές πλημμύρες. Η σύμβαση για το έργο ενίσχυσης της αντιπλημμυρικής προστασίας που παρέχουν η Τάφρος-Διώρυγα 66 και ο ποταμός Λουδίας στην περιοχή της τέως λίμνης Γιαννιτσών, ένα έργο μαμούθ προϋπολογισμού 46 εκατ. ευρώ, υπογράφηκε στην Βέροια, παρουσία της περιφερειάρχη ΠΚΜ, Αθηνάς Αηδονά και των εμπλεκόμενων φορέων.
Το έργο υλοποιείται για πρώτη φορά μέσα στα 120 χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας των δύο αυτών αποδεκτών. Η «Τάφρος 66» κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1930, στο πλαίσιο της αποξήρανσης της λίμνης των Γιαννιτσών και με μήκος 39 χιλιομέτρων, διασχίζει τους νομούς Πέλλας και Ημαθίας και εκβάλλει στον ποταμό Αλιάκμονα.
Στόχος του έργου είναι η αποκατάσταση της μέγιστης δυνατής παροχετευτικότητας και της βέλτιστης υδραυλικής λειτουργίας της Τάφρου 66 και του ποταμού Λουδία, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων στις παρακείμενες περιοχές. Οι δύο αυτοί τεχνικοί αποδέκτες παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα γεωμετρίας και μειωμένης διοχετευτικότητας, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα πλημμυρών. Οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:
• Αποκατάσταση πυθμένα και κοίτης με εκτεταμένο καθαρισμό.
• Διευθέτηση και αποκατάσταση των αναχωμάτων.
• Προστασία των πρανών από διάβρωση.
• Επένδυση και αναδιαμόρφωση της όχθης σε σημεία τεχνικών έργων.
• Κατασκευή μικρών τεχνικών παρεμβάσεων.
• Διαμόρφωση προσβάσεων στην κοίτη σε επιλεγμένα σημεία.
• Διατάξεις ελεγχόμενης υπερχείλισης.
Οι εργασίες καλύπτουν, για την Τάφρο 66, το τμήμα από την εκβολή του ποταμού Αλμωπαίου (περιοχή Σκύδρας-Λιποχωρίου-Μαυροβουνίου) έως την εκβολή της στον Αλιάκμονα, συνολικού μήκους περίπου 34 χιλιομέτρων. Για τον ποταμό Λουδία αφορούν το τμήμα από τη γέφυρα της επαρχιακής οδού Αλεξάνδρειας-Γιαννιτσών (περιοχή Ναυτικού Ομίλου Γιαννιτσών) έως τις εκβολές του στη θάλασσα, μήκους περίπου 38 χιλιομέτρων.
Τα προβλήματα στο ανάχωμα της «Τάφρου 66» έχουν καταγγελθεί κατά καιρούς από βουλευτές και τοπικούς άρχοντες, ιδιαίτερα μετά την καταστροφική πλημμύρα του 1979 που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο τριών ανθρώπων και την πρόκληση τεράστιων καταστροφών σε σπίτια, εγκαταστάσεις, υποδομές, καθώς και στο ζωικό και φυτικό κεφάλαιο, της ευρύτερης περιοχής του Λιποχωρίου Πέλλας.
Ανάγκη προφύλαξης από τα καιρικά φαινόμενα και την κλιματική κρίση
Δεκαετίες μετά, ο κίνδυνος μίας νέας καταστροφικής υπερχείλισης, εξακολουθεί να αποτελεί ακόμα απειλή για την ασφάλεια των κατοίκων. Κατά καιρούς συνεργεία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας καθαίρεσαν - διάνοιξαν - έκοψαν, το δυτικό ανάχωμα της «Τάφρου 66», στην περιοχή «Χιντούσκα» Λιποχωρίου, νότια της παλιάς Εθνικής Οδού Έδεσσας-Θεσσαλονίκης, σε πλάτος περίπου τριών μέτρων, προκειμένου να αποκαταστήσουν πρόβλημα σε σωλήνα απορροής, που εκβάλλει στο συγκεκριμένο σημείο της Τάφρου μέσω του οποίου εκβάλλονται και λύματα βιομηχανιών κονσερβοποιείας.
Ο κίνδυνος πρόκλησης ανυπολόγιστων ζημιών, αλλά και ανθρωπίνων θυμάτων, σε περίπτωση που το ύψος των νερών στην κοίτη της Τάφρου, ανεβεί, ελάχιστα, πάνω από τα θερινά του επίπεδα -πράγμα που θα μπορούσε ήδη να έχει συμβεί μιας και διανύουμε τη χειμερινή περίοδο με έντονες βροχοπτώσεις- είναι προφανής. Αυτό άλλωστε σημείωσε και στην τοποθέτησή της η κ. Αηδονά, τονίζοντας την ουσία του έργου καθώς η Περιφέρεια προχωρά σε έναν γενναίο καθαρισμό και σε στοχευμένες υποδομές, «ώστε να μη ζήσουμε ξανά τα επεισόδια ρύπανσης και πλημμυρών του παρελθόντος, προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τα δύο αλληλένδετα υγροτοπικά συστήματα».
Οι εργασίες αφορούν συνολικά 72 χιλιόμετρα και θα πραγματοποιηθούν με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους, δεδομένου ότι πρόκειται για περιοχές ενταγμένες στο δίκτυο Natura. Όπως τονίζεται, πέρασαν πολλά χρονιά από τον τελευταίο καθαρισμό της κοίτης και των πρανών της «Τάφρου 66», γεγονός, που ανεξάρτητα από το ειδικότερο πρόβλημα που αναφέρθηκε, έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας νέας καταστροφικής υπερχείλισής της.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο γραφείο του αντιπεριφερειάρχη Ημαθίας Κώστα Καλαϊτζίδη, παρουσία του αντιπεριφερειάρχη Υποδομών και Δικτύων Πάρη Μπίλια, των περιφερειακών συμβούλων Ημαθίας Στέργιου Μουρτζίλα και Συρμούλας Τζήμα-Τόπη, του δημάρχου Βέροιας Κώστα Βοργιαζίδη, του δημάρχου Αλεξάνδρειας Παναγιώτη Γκυρίνη, καθώς και του εκπροσώπου του δημάρχου Νάουσας, αντιδημάρχου Καθαριότητας, Περιβάλλοντος & Δημοτικής Αστυνομίας Αντώνη Μπέζου.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 07.12.2025
